De staatsgreep van de ambassade en de comités – een Proloog

Bron: Antonio Peredo Leigue, http://www.rebelion.org/

¨Wat is het probleem met de regering van Bolivia?¨ schijnt men gevraagd te hebben aan Condoleeza Rice, die antwoordde: ¨De regering van Bolivia.¨
De anekdote laat duidelijk zien wat de positie is van Washington met betrekking tot de veranderingen die het volk van Bolivia onder leiding van Evo Morales uitvoert in haar land.
Wie de passen van ambassadeur Goldberg in Bolivia volgt, ziet een duidelijk gestructureerd plan om Evo Morales omver te werpen. Twee en een half jaar na het aantreden van de president, is dit plan in een gewelddadige en conflictieve etappe beland, met het doel dat de regering met geweld reageert of zich overgeeft aan de gewapende krachten.

De rechtse elite in Bolivia hoopte in eerste instantie de verkiezingen van 2005 te winnen, ondanks hun weinig populaire kandidaten. Toen Evo Morales hen met grote meerderheid versloeg, hadden ze weinig andere keus dan deze nederlaag te accepteren. Gedurende enkele maanden hielden ze zich rustig. Ze vertrouwden erop dat de ambassade van de VS hen van een plan zou voorzien.
De diplomaten van de VS werkten ijverig aan het onderuithalen van het imago van Morales op internationaal niveau. Mevrouw Rice en haar medewerkers groepeerden Evo Morales bij de ´As van het Kwaad´, net als Hugo Chavez en Fidel Castro. Deze campagne had echter weinig effect, en Evo Morales bleef firm overeind aan het international front.

Het plan ging haar tweede fase in op het moment dat de nationalisatie van de grondstoffen werd uitgeroepen door de regering. Deze fase bestond uit twee strategieën: het vormen van een actieve oppositie, en het intern verzwakken van de regering. De 6 departementale prefecten, die onderdeel uitmaakten van de traditionele elite en dus een zwakke plek vormden van de macht van de MAS om de geplande veranderingen door te voeren, werden uitgekozen als sleutelactoren. Zij begonnen coalities te vormen met de zogenaamde comités cívicos die al jaren geleden opgericht waren om de belangen van de bedrijven te behartigen. Deze groep bleken uitstekend te beantwoorden aan de verwachtingen van de ambassade, die de olie bedrijven voorlopig achter de hand hield, voor als de prefecten zouden mislukken.

Het was niet erg verrassend dat de Grondwetvergadering (Asamblea Constituyente) diende als scenario voor de eerste aanvallen op het nieuwe beleid van de regering, aangezien de nieuwe grondwet belangrijke priveleges van de elite af zou nemen. Het gebouw van de vergadering werd aangevallen, de asambleístas werden vervolgd, en uiteindelijk vielen er 3 doden.
In de derde etappe werd de rol van de ambassade steeds zichtbaarder, en de ambassadeur werd verschillende malen door de Boliviaanse regering op het matje geroepen om uitleg te geven. Deze bleef echter vergaderingen houden met de prefecten , en vanuit Washington werd verklaard dat het vertrouwen in Evo Morales afnam.

Vervolgens werden de referenda over de autonomiestatuten gelanceerd. Deze statuten werden geschreven door de comités civícos en doelden allemaal op het uitelkaar vallen van het land. Het eerste autonomie referéndum in Santa Cruz werd een succes en de oppositie durfden het aan het herverkiezings referéndum goed te keuren. Ze dachtten hiermee de lage populariteit van Evo Morales aan te tonen.
Het resultaat was overweldigend. Meer dan 67% van de bevolking zei JA tegen Evo Morales.

En daar zijn we nu beland. Blokkades op strategische plekken, crimínele groepen vielen publieke gebouwen binen, mensen met een bruin kleurtje werden aangevallen. Gedurende een aantal weken werd er geoefend. Op 9 september werd de volgende fase gang gezet in Santa Cruz. Onder het commando can Marincovic, de president van het comité civico , die net terug was uit de VS, met een zeer agressieve toespraak die in handen werd gedrukt van prefect Rubén Costas, bezette de Union Juvenil Cruceñista de stad. De volgende dag marcheerden ze door de straten, bedreigingen roepend, met name richting iedereen met een inheems uiterlijk, en bereidden ze ceremonies voor om de door de regering benoemde ambtenaren te vervangen.
Wat er sinds 9 september is gebeurd (het bloedbad in Pando, de bezetting van publieke instituties, de staat van beleg) laat het karakter zien van deze etappe in het plan.

Dit is hoe de staatsgreep is voorbereid, de aanslag op de democratie, op de integriteit van het boliviaanse volk, en vooral op de veranderingen waarvoor het volk heeft gekozen. Het volk moet nu het recht om haar eigen toekomst te kiezen verdedigen, om niet terug te vallen in de vernederende situatie waarin hen die eerder zich eigenaren verklaarden van Bolivia, opnieuw hun wil zullen opleggen.